Wystawa „Solidarność, protest, troska” prezentuje projekty, które są wyrazem wsparcia dla migrantów i migrantek oraz pokazuje, w jaki sposób sztuka może być skuteczna. Wybrane prace tworzone są w poczuciu solidarności z osobami z doświadczeniem migracji, są znakiem troski o wspólnotę, jaką tworzymy i o poszczególnych jej członków, oraz protestem wobec nielogicznego i niesprawiedliwego systemu.
Wszystkie powstały w duchu „wzajemnego wsparcia”, o którym amerykański aktywista i prawnik – Dean Spade, pisze, że „ma miejsce wtedy, gdy ludzie łączą siły, by nawzajem realizować swoje podstawowe potrzeby. Polega na wspólnym zrozumieniu, że systemy, w których żyjemy, nie spełnią tych potrzeb, ale możemy zrobić to razem, tu i teraz. Projekty wzajemnej pomocy są formą zaangażowania politycznego, w ramach którego ludzie biorą odpowiedzilność za dbanie o siebie nawzajem i zmienianie warunków politycznych – nie tylko poprzez symboliczne gesty lub wywieranie presji na rząd, ale poprzez autentyczne budowanie nowych relacji społecznych, które ułatwiają przetrwanie.”
Na wystawie zaprezentowane będą wszystkie te strategie działania: symboliczne gesty, wywieranie presji i autentyczne budowanie relacji. Zaproszeni artyści i artystki mieszkają i tworzą w Polsce, więc lokalny kontekst oraz wydarzenia ostatnich lat mają tutaj znaczenie. Większość projektów jest wynikiem własnego doświadczenia migracji lub zaangażowanej pracy z osobami z takim doświadczeniem. Większość także, oprócz pytań o to, w jaki sposób budować wspólnotę idealną, opartą o szacunek dla różnorodności, pokazuje także sztukę w działaniu. Na wystawie można zobaczyć, w jaki sposób kompetencje artystyczne, a wśród nich wrażliwość, uważność i poczucie sprawczości, stają się katalizatorem zmiany. I jak mogą być wykorzystywane w przestrzeniach niezwiązanych bezpośrednio ze sztuką. Efektem artystycznych decyzji i współpracy są m.in.: utworzenie związku zawodowego, ewolucja języka używanego w debacie publicznej i mediach czy zmiana wizualnego języka ulicznych protestów.
Oprócz projektów znajdujących się na granicy pracy artystycznej i aktywizmu, będzie można zobaczyć także dokumentację działań, jakie artyści i artystki podejmują w geście wsparcia uchodźców z Ukrainy. Sama wystawa pokazana zostanie natomiast w przestrzeni Art_Inkubatora w Łodzi – centrum kultury, gdzie obecnie działa punkt wsparcia dla Ukraińców i Ukrainek. A w sali, gdzie pierwotnie była planowana, znajduje się tymczasowa przestrzeń zabawy dla dzieci.
W czasie, kiedy instytucje kultury zamieniają się w noclegownie, a artyści zajmują się robieniem kanapek i zdjęć do dokumentów dla uchodźców, intensywniej niż zwykle szukamy odpowiedzi, na pytanie, jaka powinna być sztuka okresu wojny i kryzysu. Wystawa „Solidarność, protest, troska” może być jedną z nich.
Artystki i artyści: Archiwum Protestów Publicznych, Pamela Bożek, Karolina Gembara, Yulia Krivich, Marta Romankiv, Za*Grupa, Solidarny Dom Kultury „Słonecznik”
Kuratorka: Marta Szymańska
fot. Yulia Krivich
