G.R.O.T.E.S.K – wspólny język Europy Wschodniej

Zapraszamy na wystawę w wyjątkowej formie kolażowej publikacji. Będzie ją można oglądać w witrynie sklepowej przy Starym Rynku.

Europa Wschodnia przez wieki stanowiła swojego rodzaju geopolityczną strefę buforową – i nie pozostało to bez echa. Mieszkańcy tego regionu musieli nauczyć się czytać między wierszami oraz śmiać się z niedorzecznych sytuacji, których doświadczali, co zaowocowało powstaniem unikatowego środka wyrazu – wschodnioeuropejskiej groteski. Nie będziemy tutaj uwydatniać różnic między poszczególnymi narodami z tego zakątka świata ani skupiać się na podziale na Wschód i Zachód, który już po zimnej wojnie odszedł do lamusa, a obecnie staje się jeszcze bardziej zbędny za sprawą globalizacji. Projekt fotograficzny G.R.O.T.E.S.K ma natomiast na celu uchwycenie tego, co nas łączy, oraz naszych wspólnych wartości. Wystawy w Czechach, Słowacji, Polsce oraz na Węgrzech w 2025 roku oraz publikacja ukazują najlepsze (bo najbardziej absurdalne) zdjęcia z Europy Wschodniej.

Projekt G.R.O.T.E.S.K jest realizowany we współpracy pomiędzy Summa Artium (Budapeszt, Węgry), Fotofestiwal (Łódź, Polska), Fotograf Zone (Praga, Czechy) oraz OFF Bratislava (Bratysława, Słowacja).

/ Projekt jest współfinansowany przez rządy Czech, Węgier, Polski oraz Słowacji dzięki Grantom Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego. Celem funduszu jest wspieranie inicjatywy długofalowej współpracy krajów Europy Środkowej.

__________

Wystawy projektu w roku 2025:

12-22 czerwca: Fotofestiwal (Łódź, Polska)

20-24 sierpnia: Arcus Temporum Art Festival (Pannonhalma, Węgry)

3-12 października: Fotograf Festival (Praga, Czechy)

7-21 listopada: OFF Bratislava (Bratysława, Słowacja)

Fotografowie_ki prezentowanie w pozostałych krajach:

WĘGRY: Csilla Klenyánszki, Hórusz Archive (Sándor Kardos), Éva Szombat, László Török, Zsuzsi Ujj;

CZECHY: Oskar Helcel, Dita Pepe, Iren Stehli;

SŁOWACJA: Andrej Balco, Martin Kollár, Zuzana Pustaiová, Viktor Šelesták;

POLSKA: Zbigniew Libera, Natalia LL, Rafał Milach, Agnieszka Sejud;

RUMUNIA: Mihai Barabancea, Tamás Hajdu;

UKRAINA: Alexander Chekmenev, Julie Poly

Pomysłodawcy: István Virágvölgyi, Capa Center (Budapeszt, Węgry)

Kuratorzy: Sára Jeleňová, OFF Bratislava (Bratislava, Slovakia), Světlana Malina, Fotograf Zone (Prague, Czech Republic); Marta Szymańska & Franek Ammer, Fotofestiwal (Łódź, Poland)

Koordynatorzy projektu: Andrea Szűcs, Summa Artium (Budapeszt, Węgry) i Magda Kamińska (Fotofestiwal, Łódź)

Facebook oraz Instagram: @grotesque.eastern.europe

Alexander Chekmenev,

born in: 1969, Ukraine, based in: Kyiv, Ukraine

Passport (1994–1995)

Following Ukraine’s independence from the Soviet Union, Alexander Chekmenev was commissioned to photograph immobile residents in Luhansk, Eastern Ukraine for their compulsory new Ukrainian passports. Accompanying social workers delivering aid, the photographer witnessed the poignant realities of people in the final stages of their lives, some grappling with illness, disability, or mental hardship. Through intimate portraits, the series reflects on themes of identity, bureaucracy, and human vulnerability during a period of national transition. Created three decades ago in a region now marked by war, the photographs stand as a poignant record of individuals and their place within a shifting historical landscape.

Mihai Barabancea,

born in: 1983, Romania, based in: Bucharest, Romania

Zbigniew Libera,

born in: 1959, Poland, based in: Warsaw, Poland

Positives (2002–2003)

Zbigniew Libera reimagines some of the most traumatic and iconic photographs of the 20th century – not by reproducing their horror, but by restaging them as oddly cheerful scenes. These images, drawn from collective memory, such as the napalm girl in Vietnam or the death of Che Guevara, are filtered through the soft lens of recollection. Libera explores how we remember trauma: not through direct confrontation, but through distorted afterimages, a constant interplay between memory, photography, and imagination. The series becomes a meditation on how photography shapes our understanding of history, and the result is a paradoxical encounter: viewers are drawn into a process of recollection that feels both familiar and estranging.